Data: 09-05-2025
W ostatnim czasie zauważalna jest z roku na rok rosnąca liczba dzieci z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego, w tym dzieci wymagających wsparcia nauczyciela współorganizującego proces kształcenia. Potwierdzają to wyniki badania ankietowego przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski w marcu 2025 r. wśród wielkopolskich samorządów lokalnych. W roku szkolnym 2024/2025 liczba dzieci z orzeczeniami jest o 27% większa, aniżeli dwa lata wcześniej. Co więcej, z roku na rok rośnie liczba dzieci wymagających wsparcia nauczyciela współorganizującego. W roku szkolnym 2022/2023 w ankietowanych samorządach dzieci te stanowiły 25% wszystkich dzieci z orzeczeniami. W aktualnie trwającym roku szkolnym udział ten wynosi już 32%. Konsekwencją wzrostu liczby dzieci z orzeczeniami jest rosnące zapotrzebowanie na nauczycieli współorganizujących proces kształcenia. W roku szkolnym 2024/2025 konieczne było zatrudnienie blisko 50% więcej nauczycieli współorganizujących aniżeli w roku szkolnym 2022/2023.
Jednocześnie 66% ankietowanych wskazuje na problemy z obsadzeniem wakatu nauczyciela współorganizującego, gdyż takich osób zwyczajnie na rynku pracy brakuje. Tyle samo ankietowanych wskazuje na rosnące z roku na rok koszty wynagrodzenia nauczycieli współorganizujących proces kształcenia dzieci i uczniów, a 76% ankietowanych informuje, że środki finansowe otrzymane z subwencji nie wystarczają na pokrycie kosztów zatrudnienia nauczyciela współorganizującego. Ponadto 83% ankietowanych wskazuje na potrzebę zwiększenia poziomu finansowania zadań w obszarze kształcenia specjalnego.
Innym problemem, na jaki zwracają uwagę samorządowcy jest kwestia wydawania przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego oraz postępowanie rodziców po otrzymaniu dokumentu.
Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski apeluje o:
- Liberalizację wymogów dotyczących wykształcenia nauczycieli współorganizujących kształcenie w okresie przejściowym, do czasu wejścia na rynek pracy odpowiedniej liczby kadr po kierunkach pedagogiki specjalnej,
- Zwiększenie środków w budżecie Państwa na finansowanie zadań w obszarze kształcenia specjalnego, w tym na wynagrodzenia nauczycieli współorganizujących proces kształcenia,
- Wprowadzenie zmian w przepisach prawa, które zobowiążą rodziców dzieci z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego, szczególnie tych, których stopień niepełnosprawności lub niedostosowania społecznego jest znaczący do zapisywania ich do szkół specjalnych, jeśli są wskazane w orzeczeniu na pierwszym miejscu, a do szkoły ogólnodostępnej tylko wówczas, gdy nie ma dla niego miejsca w szkole specjalnej (po okazaniu zaświadczenia),
- Wprowadzenie obowiązku wysyłania przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne orzeczeń do szkoły, do której dziecko uczęszcza i/lub do organu prowadzącego,
- Wprowadzenie centralnego rejestru orzeczeń, do którego poradnie wprowadzałyby orzeczenia, co ograniczyłoby sytuacje wystawiania tych dokumentów przez różne poradnie dla tego samego dziecka, usprawniłoby przepływ informacji oraz ograniczyłoby przypadki niewłaściwego zachowania rodziców, którzy nie dostarczają diagnoz do placówek oświatowych,
- Wzmocnienie poradni psychologiczno-pedagogicznych przez służbę medyczną, w celu weryfikacji zasadności skierowania wystawionego dla danego dziecka.
- Zagwarantowanie w budżecie Państwa dodatkowych środków na podniesienie wynagrodzenia wychowawców oddziałów integracyjnych oraz nauczycieli prowadzących zajęcia w tych oddziałach.
Stanowisko zostało skierowane do Minister Edukacji Narodowej Barbary Nowackiej. Szczegóły poniżej.
